„Jeśli chodzi o Kościół i podejście Kościoła do migrantów i uchodźców, ono jest jednoznacznie od samego początku Kościoła, takie samo. Mianowicie zawsze we wszystkich dokumentach, począwszy od Ewangelii, a jeszcze bardziej począwszy od Starego Testamentu, zarówno naród wybrany, jak i Kościół mają wpisane w istotę swojej misji pozytywne podejście do obcokrajowców. I to znalazło zwłaszcza swoje miejsce w nauczaniu Kościoła XX wieku” – powiedział bp Krzysztof Zadarko, który mówił o stanowisku Kościoła w Polsce wobec migrantów i uchodźców podczas spotkania Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów w wyższym seminarium duchownym diecezji warszawsko-praskiej, 19 września 2022 roku.

Trudny temat

„Zajmuję się od siedmiu lat migrantami i uchodźcami z ramienia polskiego episkopatu. Jak wszyscy księża doskonale wiedzą, to jest temat absolutnie świeży. Ksiądz profesor Marcin Maciej Ostrowski i ksiądz Janusz Balicki długie lata się tym zajmowali. To była dla mnie największa podpora. I muszę powiedzieć, że kiedy zacząłem się zajmować tą tematyką, zacząłem szukać tych, którzy zajmują się migrantami i uchodźcami w Kościele polskim, znalazłem te dwie osoby. Na konferencji episkopatu kilkakrotnie prosiłem biskupów, żeby przysyłali chętnych na studia albo na socjologię, albo na teologię moralną z takim ukierunkowaniem na migrantów i uchodźców. Na razie jest cisza, więc ja już teraz apeluję do księży profesorów. Może jeszcze ktoś z was ma jakąś dziedzinę, ma jakieś wolne moce przerobowe i chciałby zainteresować się tym gorącym kartoflem. Mówię to tak wprost od razu, od początku, bo to jest taki temat, który rzeczywiście jest skutecznie omijany przez teologów, przez moralistów, przez praktyków, którzy kształtują nasze podejście duszpasterskie do migrantów i uchodźców”.

Dokumenty Kościoła

„Jeśli chodzi o Kościół i podejście Kościoła do migrantów i uchodźców, ono jest jednoznacznie od samego początku Kościoła takie samo. Mianowicie zawsze we wszystkich dokumentach, począwszy od Ewangelii, a jeszcze bardziej począwszy od Starego Testamentu, zarówno naród wybrany, jak i Kościół mają wpisane w istotę swojej misji pozytywne podejście do obcokrajowców. I to znalazło zwłaszcza swoje miejsce w nauczaniu Kościoła XX wieku. We współczesnym nauczaniu Kościoła jest jeden dokument, który jest bardzo istotny, mianowicie to jest dokument pastoralny: „Odpowiedź Kościoła na wyzwania migrantów i uchodźców. 20 punktów działania dla globalnych paktów” z 2017 roku, a także „Przyjęcie Chrystusa w uchodźcach i przymusowo przesiedlonych” z 2013 roku. I to są te dokumenty, które powinny być jeszcze uzupełnione o taki dokument z 1992 r. To jest dokument Papieskiej Rady Cor Unum i Papieskiej Rady do spraw Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących: „Problem uchodźców. Wyzwanie dla Solidarności”. To są dwie właściwie instrukcje duszpasterskie, więc od razu odpowiadam, że temat migrantów i uchodźców nie jest tematem wyłącznie jakiejś refleksji teologicznej albo zostawionym dla politologów czy socjologów”.

Gościnność i otwartość

„To jest temat stricte duszpasterski. Nawet jeżeli wśród migrantów i uchodźców dominują wyznawcy innych religii, np. islamu. W tych dokumentach księża zobaczą, w jaki sposób Kościół podchodzi do obecności migrantów i uchodźców na terenie parafii, diecezji, lokalnego czy regionalnego Kościoła. Dla uzupełnienia podam jeszcze jedną ciekawostkę. To dotyczy nie tylko mnie, ale również wszystkich wyświęconych kapłanów. Mianowicie w pytaniu do biskupa w obrzędzie święceń pada pytanie: „Czy ze względu na imię Pana chcesz być przystępny i miłosierny dla ubogich przybyszów i wszystkich potrzebujących?”. Nie ma dyskusji, czy mamy przyjmować, czy nie mamy przyjmować. Jest absolutnie obowiązek. Mało tego, to jest powinność moralna we wszystkich dokumentach Kościoła. Wychodzimy z dwóch założeń biblijnych. Mianowicie Ewangelia św. Mateusza, 25 rozdział, o Sądzie Ostatecznym. Pan Jezus powie do każdego z nas: „Byłem głodny, spragniony, byłem przybyszem, byłem chory, w więzieniu” itd. Powiem to wprost: mamy nieszczęśliwe tłumaczenie w języku polskim, które ma swoją długą historię. Ksiądz Wujek mówi: „Byłem gościem”.

Zobacz więcej: