Relacja z własną duszą – Hildegarda inaczej o zdrowiu
Troska o zdrowie nie sprowadza się jedynie do troski o ciało. Żeby osiągnąć pewien stan harmonii, trzeba uporządkować wszelkie relacje w swoim życiu: z Bogiem, z innymi, z własnym ciałem i w końcu z własną duszą. Rozumiała to doskonale św. Hildegarda. Jolanta Zajdel rozmawia z ks. dr. Jackiem Wróblem SAC właśnie o relacji ciała z duszą, czyli z własną psychiką.
Św. Hildegardy rozumienie duszy
Ks. dr Jacek Wróbel SAC na samym początku wyjaśnia, że św. Hildegarda, XIII-wieczna zakonnica, która jest doktorem Kościoła i znawcą naturalnych metod leczenia, rozumiała przez duszę coś innego niż my obecnie. Dzisiaj przez duszę często rozumiemy jakiegoś abstrakcyjnego ducha, tymczasem dla św. Hildegardy dusza oznaczała postawy człowieka.
Psychologia biblijna
Kapłan dodaje, że dlatego często rozważania Hildegardy traktuje się jak psychologię, chociaż to też nie jest psychologia w dzisiejszym tego słowa znaczeniu jako nauka o zachowaniach i emocjach. U św. Hildegardy można mówić o psychologii biblijnej. Polega ona na przekonaniu, że to, jak się czujemy, zależy od tego, jak się zachowujemy. Dzisiaj natomiast jest to postrzegane odwrotnie: najpierw są jakieś emocje, a potem wynikające z tego zachowania.
Wizje Hildegardy
Dla św. Hildegardy istotne znaczenie odgrywały wizje, ale nie były to jakieś obrazy, co rodzaj intuicji, który sprawiał, że pewne rzeczy były dla niej oczywiste. Jedna z jej wizji dotyczyła postaci, która ogarniała wszystkie sfery stworzenia, kosmosu. Przeplatają się w niej wszystkie cnoty i wady, które są przedstawione symbolicznie. W ten sposób Zakonnica pokazywała, jak dane zachowania wpływają na człowieka, co z nim robią wady, a co zalety. Ta wizualizacja służyła nazwaniu pewnych stanów i emocji, które są w nas.
Czym jest choroba według świętej Hildegardy? Otóż z jednej strony jest ona następstwem złamania prawa Bożego i tym samym trwałym symbolem grzechu. Z drugiej zaś strony jest zaburzeniem harmonii, czyli mówiąc słowami Hipokratesa: szpecącym piękność nieładem, którego usuniecie jest zadaniem lekarza. Łączą się tu dwa wpływy: Biblijny, czyli wpływ „medycyny świętej” oraz wpływ medycyny hipokratejskiej, czyli „medycyny świeckiej”.
Niezależnie od tego, na który z tych dwóch wątków zwrócimy uwagę zawsze choroba sama w sobie jest rozumiana tak samo, czyli jako ubytek bytowy, jakiś brak, jakaś forma uczestniczenia w nicości, jakaś destrukcja, brak dobra, jedności i harmonii.
Brak ten pojawić się może na poziomie ciała, manifestuje się wówczas jako niewłaściwa proporcja humorów, lub ich „zanieczyszczenie”. Może też pojawić się na poziomie duszy (czyli psychiki) i wówczas zamanifestuje się jako brak sprawności moralnych (czyli cnót – virtutes), których miejsce wypełniają wady moralne powodujące destrukcję psychiki. Brak ten może też wystąpić na poziomie ducha i zamanifestuje się wówczas jako postawa buntu wobec Boga, ze wszystkimi jej następstwami.Małgorzata Kowalewska
Źródło: https://hildegarda.edu.pl/swieta-medycyna-ii/
Źródło chorób
Św. Hildegarda wyjaśniała, że u podstaw chorób fizycznych znajdują się choroby duszy. Aby więc wyleczyć fizyczne dolegliwości trzeba znaleźć duchowe choroby i im przeciwdziałać. To wiąże się ze stanięciem w prawdzie i ponazywaniem wszystkiego po imieniu. To też oznacza pracę nad sobą, dbanie o swój rozwój moralny, samowychowanie.
Dlatego Hildegarda pisze: „człowiek w swych grzechach poszukuje medycyny”.
Dla człowieka, który chce dbać o swoje zdrowie, podstawowe zadania to: dbałość o równowagę humorów (zdrowie ciała), troska o kształtowanie cnót a tym samym powiązanie zdrowia z moralnością w odniesieniu do zdrowia psychicznego, oraz zachowanie właściwej relacji wobec Boga. Lekarz, który chce uprawiać „prawdziwą medycynę” (vera medicina) powinien uwzględniać te trzy wymienione aspekty (a zarazem poziomy), czyli zawsze traktować chorego (i drugiego człowieka w ogóle) jako jedność psychosomatyczno-duchową.Małgorzata Kowalewska
Więcej o św. Hildegardzie:
Zobacz więcej: