Jasne i ciemne strony internetu
Phishing, hejt, przestępczość seksualna. Zagrożeń w cyfrowym świecie jest wiele. Jak się przed nimi chronić? W serii poświęconej szansom i niebezpieczeństwom w cyfrowym świecie mówimy o tym, kto korzysta z internetu, jak dobrze posługiwać się tym narzędziem, dlaczego jest to takie ważne, aż wreszcie jak uchronić się przed najgroźniejszymi cyfrowymi zagrożeniami. Wiedzą dzieli się Mariola Błażej – ekspertka ds. badań społeczeństwa informacyjnego.
Fenomen internetu
„Jak to się dzieje, że świadomie lub mniej świadomie z niego korzystamy i pomimo, iż znamy wiele zagrożeń wynikających z korzystania z internetu, dobrowolnie w nim funkcjonujemy? – rozpoczęła Mariola Błażej. – Zaczynając naszą dyskusję na temat szans i zagrożeń w internecie, warto na początku zastanowić się, czym tak naprawdę jest internet. Jeśli zapytalibyśmy teraz przypadkowej osoby czy korzysta z internetu, zakładam, że większość osób odpowiedziałaby, że tak. Ale jeśli zadalibyśmy jej kolejne pytanie: czym tak właściwie jest internet? Zakładam, że tutaj zaczęłyby się schody. Ja sama nawet nie będę starała się wyjaśnić, na czym polega fenomen internetu i jak to się stało, że dziś komputer nie zajmuje nam pół pokoju, a cała wiedza o świecie mieści się w urządzeniu, które możemy chwycić w jedną rękę. Słowo „internet” wywodzi się z języka angielskiego, „internet work”, co w tłumaczeniu na język polski oznacza między sieć. Krótko mówiąc, jest to światowy system połączeń między komputerami, inaczej sieć sieci. Próbując zwizualizować sobie strukturę połączeń między komputerami bądź innymi nośnikami elektronicznymi, mającymi dostęp do internetu, na myśl przychodzi nam struktura mózgu i miliony połączeń neuronalnych”.
Ogrom informacji
„Myśląc o internecie jako o ogólnoświatowym systemie połączeń między komputerami, pojawia się kolejna kwestia, jak wielki zakres informacji możemy znaleźć w internecie. Na to pytanie zarówno znamy odpowiedź, jak i jej nie znamy. Wiemy, że zakres informacji i ich różnorodność w internecie jest ogromna i w dużej mierze zależy od ilości użytkowników, a ich liczba z roku na rok się powiększa. Jeśli podzielimy internet na części, to część codzienna, z której korzystamy każdego dnia w celu na przykład oglądania filmików na youtubie, czytania serwisów informacyjnych, czy po prostu przeglądania mediów społecznościowych to ta część internetu stanowi zaledwie 4% ogółu internetu. Do pewnych części internetu znajdujących się w Deep Webie, czyli głębokiej części internetu, mają dostęp tylko niektórzy użytkownicy sieci. W Dark Webie nie ujawniają swoich adresów IP szerszej publiczności. Dlatego dostęp do nich ma tylko ograniczona liczba użytkowników stosujących specjalistyczne oprogramowanie lub przestępcy zajmujący się na przykład handlem bronią, handlem narkotykami czy handlem pornografią dziecięcą”.
Statystyki
„Pochylmy się teraz na chwilę nad tym, co jest mierzalne, czyli nad statystykami. Jak wygląda statystyczny polski użytkownik internetu? Według badań Media Panel Gemius zrealizowanych w czwartym kwartale 2021 roku wśród respondentów w wieku od 7 do 75 lat z internetu miesięcznie korzystało 30 milionów Polaków, z czego 52% stanowiły kobiety. Populacja kobiet jest nader reprezentatywna wśród internautów. Ta nadreprezentacja szczególnie widoczna jest w grupie wiekowej 55-64 lata. Najpopularniejsza grupa wśród internautów to osoby młode w wieku 25-34 lata oraz 35-44 lata. Z globalnego raportu na temat użytkowania internetu w Polsce zrealizowanego w styczniu 2021 r. wynika, że populacja w Polsce liczyła 38 milionów. Mobilne połączenia zarejestrowano natomiast wśród 53 milionów Polaków. Co z tego wynika? Że 1/3 Polaków posiadała dwie karty SIM z możliwością połączeń mobilnych. 85% Polaków posiadało dostęp do internetu, a 70% Polaków korzystało z mediów społecznościowych. Z tego samego raportu zrealizowanego rok później w styczniu 2022 r. wynika, że liczba użytkowników internetu wzrosła o 2% w stosunku do roku 2021. Podsumowując, internet to na pewno doskonałe narzędzie do poszerzania wiedzy o świecie. Jest to także miejsce wielu zagrożeń. Warto jednak wiedzieć, że wiele zagrożeń, które możemy spotkać w internecie, wynika po prostu z naszego nierozsądnego i nieuważnego korzystania z niego. Jak mawia profesor Scott Galway, świat dzisiaj należy do nowych technologii. A my po prostu w nim żyjemy. Więc obrażanie się na nowe technologie czy kwestionowanie ich po prostu nie ma sensu, bo to, co się dzieje, dzieje się mimo wszystko i niezależnie od nas. Jedyne, co możemy zrobić, to postarać się odnaleźć w tym nowym świecie i potraktować internet jako narzędzie, bo technologia nie jest ani dobra, ani zła. To od nas zależy, w jakim celu będziemy to narzędzie używać, czy stanie się on naszym wrogiem i stale będziemy kwestionować internet, czy może podchodzić do niego zbyt entuzjastycznie i przez to bagatelizować wynikające z niego ryzyko”.
Zobacz więcej: